Ik hoor vaak van deelnemers aan mijn workshops dat ze het lastig vinden om te beginnen met natuurjournalen/ natuurschetsen of om het vol te houden.
Als ik aan deelnemers vraag wat hen in de weg staat is het antwoord vaak:
1. Angst dat het resultaat niet mooi wordt (perfectionisme).
2. Het kost teveel tijd (dit heeft vaak ook te maken met perfectionisme.)
3. Verbinding missen met andere mensen die natuurjournalen. Graag samen willen doen.
Daarom heb ik een aantal tips bedacht om je op gang te helpen of te houden.
1. Schets in 1 min.
Geef jezelf een tijdslimiet van bijvoorbeeld 1 of 2 minuten. Dit klinkt heel intimiderend zeker als je perfectionistisch bent. Maar geloof me, dit werkt echt bevrijdend.
In mijn workshops doe ik regelmatig schetsoefeningen met een tijdslimiet. In het begin schrikken sommige deelnemers hiervan maar na de oefening krijg ik altijd te horen dat deelnemers verbaast zijn over het resultaat en dat ze hun snelste schets (dat is 15 sec. !), de mooiste vinden.
Als je snel schetst ga je juist heel goed kijken naar je object en let je minder op dat wat er op je papier gebeurt. Voor de oordelende en evaluerende stem in je hoofd is geen tijd en ruimte. Dat maakt dat je schets en observatie heel puur en het geeft dat vrije gevoel.
Gras getekend met 3 verschillende tijdslimieten. Gemaakt door een cursusdeelnemer.
2. visuele aantekening
Ze je natuurjournal als plek waar je aantekeningen maakt. Zowel geschreven als getekend. Je schetsen zijn de visuele aantekeningen. Probeer er geen ‘af’ kunstwerk van te maken.
Het is een weergave van het moment en dat is soms vluchtig, rauw en onafgewerkt. En juist dat rafelige randje, de vlekken op je pagina en dat vluchtige maken het puur en authentiek en ik vind dat soort pagina's in mijn eigen journal altijd de leukste om terug te zien!
3. In flow door schrijven
Vind je het lastig om te beginnen op een lege bladzijde van je schetsboek? Voor veel mensen helpt het om te beginnen met het opschrijven van de plaats, de datum en weerobservaties. Je bent dan begonnen, de lege pagina is weg en vaak komt er dan vanzelf een flow opgang.
Bij mijzelf werk het trouwens precies andersom: ik begin eigenlijk altijd met tekenen, op een willekeurige plaats op een lege pagina. De aantekeningen maak ik daarna. Ik ben juist met schrijven bang om fouten te maken en dat remt mij.
Onderzoek waardoor jij in een flow komt en wat voor jou werkt.
4. Begin in je tuin of op je balkon*
Wil je graag buiten schetsen maar vind je dat spannend? Zeker op openbare plekken met veel andere mensen kan het best wel ongemakkelijk voelen om buiten te tekenen, schilderen en/of schrijven.
Ik heb daar zelf ook last van gehad maar inmiddels trek ik overal mijn schetsboek tevoorschijn. Zelfs op het terras van een drukke strandtent. Mijn ervaring is dat vooral kinderen geïnteresseerd zijn in wat ik doe. Ik laat ze mijn schetsboek en materiaal altijd met veel plezier zien!
Ik raad je aan om in je tuin of op je balkon te beginnen en op deze manier zelfvertrouwen op te bouwen. Bouw dat uit naar andere plekken waar je je prettig voelt. Schets alles wat los en vast zit in 1 min. (zie tip 1.) en ik weet zeker dat je zelfvertrouwen groeit.
*Natuurjournalen kan ook prima binnen in huis met vindsels uit de natuur of van foto’s die je hebt gemaakt. Leg jezelf geen onnodige druk op als je liever aan de tafel werkt met een lekkere kop thee erbij.
Geschetst in de tuin door een cursus deelnemer
5. Auto
Als je in het bezit ben van een auto dan is het ook een fijne plek om te werken. Je hebt nog een beetje het gevoel van een privé ruimte maar je kunt wel makkelijk naar verschillende plekken toegaan, ook als het regent of koud is.
Het is ook een fijne manier om landschappen te schetsen en dat kan weer heel leuk zijn als je op vakantie gaat!
Vakantietip: Maak tijdens een lange autorit, kleine schetsen/aantekeningen* op iedere plaats waar je stopt. Op deze manier krijg je een heel origineel reisverslag.
*Dat kan op een lelijke parkeerplaats met stinkende toiletten natuurlijk een prachtig stoepplantje zijn! Wees open voor wat zich aandient.
6. Loze momenten
Ondanks dat veel mensen een druk leven hebben en bomvolle agenda’s zijn er stiekem nog best veel loze momenten.
- Momenten dat we zitten te wachten op kinderen die opgehaald moeten worden of een winkelende partner.
- Tijdens de middagpauze
- Wachten op de bus of trein.
- Wachten op je kop koffie op een terras.
- Wachten in de wachtkamer van de huisarts, psycholoog, verzekeringsadviseur, coach enz…..
Op dit soort loze momenten gaat vaak automatisch onze hand naar de telefoon. Maar wat nou als we ons schetsboek dichter in de buurt houden dan onze telefoon.
Wat nou als onze hand automatisch naar ons schetsboek grijpt, dat we een moment volle aandacht geven aan iets kleins dat zich op dat moment aandient in de tastbare wereld om ons heen.
Dat geeft zoveel meer voldoening dan via een klein scherm de wereld van andere mensen bij jezelf naar binnen te laten stromen.
Wachten is wat mij betreft een kans. Een kans om je te laten verrassen en je te laten meevoeren.
7.Vaak en kort
Vaak een klein moment natuurjournalen werkt beter dan jezelf de druk op te leggen om in een keer een schetsboekpagina vol te maken. Begin met een kleine schets en een aantekening in de hoek van een pagina en maak er regelmatig (aan)tekeningen bij. Je hebt dan al snel een pagina gevuld met allerlei schetsen en aantekeningen!
De onderstaande pagina heb ik in een hele drukke periode gemaakt. Iedere dag heb ik toch een kleine schets gemaakt (in een loos moment). Het geeft een leuk beeld van de natuurbelevenissen in een overvolle week en bovendien gaf het mij ook een moment van rust en aandacht voor de wereld om mij heen in plaats van aan de drukte in mijzelf.
8. Samen
Mensen zijn groepsdieren. Samen dingen doen verbindt, stimuleert, inspireert en motiveert. Spreek samen met een vriend of een vriendin af in de tuin, het park of een mooie plek in de natuur en ga samen aan de slag in je schetsboek.
Zoals ik bij punt 4 al noemde: buiten schetsen op openbaar terrein kan best spannend zijn. Maar als je samen met iemand anders bent, dan is het ineens veel makkelijker!
Ken je iemand die houdt van natuurfotografie? Ga eens samen op pad! Ik weet uit eigen ervaring met mijn natuurfotograferende man, dat dit heel goed samen gaat met natuurjournalen. Ook fotografen nemen de tijd om eens wat langer stil te staan bij hun onderwerp. Je doet allebei gewoon je eigen ding maar bent toch gezellig samen op pad in de natuur. Bovendien zie je met z'n tweeën (of meer) altijd meer en anders.
Je kunt je natuurjournal pagina's ook online delen. Dit is een leuke en makkelijke manier om in contact te komen met natuurjournalers over de hele wereld! Het is erg inspirerend, motiverend en naast dat je veel ideeën opdoet over natuurjournalen leer je ook veel over planten, dieren en ecosystemen over de hele wereld.
Ik vind online het risico wel groter op onbewust gaan vergelijken met anderen en het verleggen van de focus op het resultaat i.p.v. het proces.
Tip: Word lid van de Nederlandse Nature Journaling community via facebook: nature journaling Nederland. Dit is een leuke positieve en motiverende facebookgroep groep en zo nu en dan organiseren we offline en online meetings!
Wil jij graag meer leren over natuurjournalen en natuurschetsen? Ik geef workshops en cursussen voor kleine groepen. In een ontspannen sfeer leer ik je laagdrempelige schetstechnieken, natuurobservatietips en werken met aquarelverf. Meer weten? Op de onderstaande pagina vind je meer informatie.
Reactie plaatsen
Reacties